ΟΙ ΒΑΛΑΑΔΕΣ ΣΤΗΝ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ1 από papackostas
Οι Βαλαάδες της Δυτικής Μακεδονίας
Μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τους Τούρκους το 1912, οι Βαλαάδες ήταν υπήκοοι του Ελληνικού Κράτους. Τα χωριά εξακολουθούσαν να είναι όπως πρώτα, αμιγή μωαμεθανικά ή μικτά. Στις 30 Ιανουαρίου του 1923 στη Λωζάνη υπογράφτηκε η σύμβαση ανταλλαγής των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Η ανταλλαγή έγινε βάση θρησκεύματος και όχι βάση γλώσσας. Εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή οι μουσουλμάνοι αλβανικής καταγωγής : Ριζά Χουρσί, Ταπή Βέης, Εκρέμ Βέης, Εκρέμ Βελή, Ουπή Βέης κάτοικοι Λειψίστας,και του φιλέλληνα Καπλάν Μπεκίρ Μεχμέτ Καραμουράτ Πάντος του Βαίπες Γρεβενών.
Οι Βαλαάδες της Ανανασελίτσας και των
Γρεβενών έφυγαν για την Τουρκία, άλλοι το 1924 και άλλοι το 1925. οι
γεροντότεροι κάτοικοι της περιοχής θυμούνται ακόμη τους θρήνους και την λύπη
των Βαλαάδων κατά την αναχώρησή των από τη Δυτ. Μακεδονία. Οι Βαλαάδες
ήταν εξισλαμισθέντες Έλληνες που κατοικούσαν σε τριάντα χωριά της επαρχίας
Ανασελίτσας και σε ορισμένα της επαρχία Γρεβενών.
Ονομάσθηκαν Βαλαάδες επειδή, όταν ορκίζονταν, χρησιμοποιούσαν συχνά τον όρο
Βαλαχί (μα το Θεό), ενώ μεταξύ τους αποκαλούνταν Φούτσηδες.
Κατ' αυτόν τον τρόπο έγιναν μουσουλμάνοι οι κάτοικοι των χωριών της
Ανασελίτσης και των Γρεβενών, εις άλλα μέρη ολόκληρα χωριά και εις άλλα μέρος
αυτών.
Οι Βαλαάδες,
πέρα από την υπέρμετρη αφέλειά τους, για την οποία κυκλοφορούσαν και πολλά
ανέκδοτα, ήταν φιλόξενοι, πολύ εργατικοί και πολύ πιστοί στις συναλλαγές τους.
Ήταν πράοι και φιλήσυχοι, σε αντίθεση προς τους Κονιάρους3 Τούρκους της
περιοχής των Καραγιαννίων (Ξηρολίμνης), οι οποίοι ήταν αγροίκοι, με κακούρ Έτσι
ξεριζώθηκαν από τη γη τους οι Βαλαάδες της περιοχής μας. θύματα της
παροιμιώδους αφελείας και ευπιστίας τους. Εγκαταστάθηκαν στις εύφορες πεδιάδες
της Αν. Θράκης, κοντά στην Κωνσταντινούπολη γα ένστικτα.
Πηγή : Πληροφορίες: Ιστοσελίδα Λυκείου Νεάπολης Βοϊου
VIDEO : Εκπομπή: Αληθινά Σενάρια
Πηγή : Πληροφορίες: Ιστοσελίδα Λυκείου Νεάπολης Βοϊου
VIDEO : Εκπομπή: Αληθινά Σενάρια